طبیعت بکر فریدونشهر

کرفس کوهی (کلوس)

گیاه دارویی کرفس کوهی  گیاه  مرتعی و بومی بام ایران شهرستان فریدونشهر از خانواده چتریان بوده این گیاه دارای خواص منحصر به فردی دارویی و خوراکی دارد. کرفس کوهی با نام های علمیKelussia odoratissima   و Apium graveolens خوانده شده و رویشگاههای طبیعی کلوس به صورت وحشی منطقه زاگرس مرکزی ایران رشدی با ارتفاع 2100 تا 3000 متری داشته و بر روی خاکهای کمعمق تا بسیار عمیق با بافت متوسط تا سنگین که ظرفیت نگهداری آب بالایی داشته و فاقد شوری و قلیائیت است، دیده میشود. رشد می کند که اندام هوایی این گیاه در طب سنتی برای درمان فشارخون، زخم و التهاب استفاده می شود.قسمت های قابل استفاده این  گیاه شامل غنچه  قبل از خروج از خاک، شاخ وبرگ های جوان، شاخ و برگ های بالغ و ساقه های بذری جهت تولید انواع ترشی خوشمزه و سوپ وهمراه ماست و نیز به صورت پودر خشک برای معطر کردن دوغ از آن استفاده از برگ ،ساقه وگل های این گیاه برای تهیه این مواد غذایی استفاده حتی برخی  به دلیل عطر و خوشمزه گی خاصش همراه صبحانه  یا عصرانه ان را با پنیر میل میکنند.
در لهجه ها و گویش های دیگر به نام کلوس خوانده میشود.این گیاه د ر فریدونشهر اصفهان ،  استان لرستان ،در کوه دنا واقع در استان کهگیلویه وبویراحمد و  استان چهارمحال و بختیاری وفارس  به وفور یافت میشود. ریشه‌ای راست و دوکی شکل دارد که در قسمت فوقانی آن دارای غده بزرگی وجود دارد و برگهای آن دارای بریدگی های پنجه‌ای شکل داشته و دارای قاعده ای دمبرگ‌های بلند و بدون غلاف داشته وگلهای کرفس کوهی به صورت چترهای زردرنگ بوده که انشعابات دو تا هشت شعاعی دارد. این غده محل ذخیره مواد غذایی مورد نیاز گاه برای شروع رشد رویشی مجدد گیاه در فصل بعد است. زمان رویش کرفس کوهی بسته به وضعیت توپوگرافی رویشگاه و شرایط آب و هوایی متفاوت و در سال هایی که بارش بیشتر به صورت باران  میباشد این گیاه از نیمه اول اسفندماه شروع به رشد  و در سال های برفی همراه با ذوب شدن برف ها رشد رویشی خود را شروع می نماید.این گونه دارویی به  دلیل توجه در  بخش صادرات مهم بوده  متاسفانه در حال انقراض است و عامل  خشکسالی موجب شده رویش این گیاه در کوهستان ها نیز کم شود و محل های تولید کننده این گیاه خالی از کرفس باشد، و میتوان برای جبران انقراض این گونه  برای کشت بهترین زمان در مناطق سردسیر اوایل پاییز میباشد. کاشت گیاه  علاوه بر داشتن  خواص دارویی و غذایی متنوع بدلیل ایجاد پوشش مناسب و پنجه دهی فراوان برای کاهش فرسایش و حفظ آب و خاک  نیز مفید بوده.علاوه بر خواص آن برای خوراک انسان تولید علوفه فراوان  این گیاه می‌تواند نقش بسزایی در تامین علوفه زمستانه برای دام باشد وشهد گل های آن برای تولید عسل مرغوب مناسب بوده .ارزش اقتصادی این گیاه حایز اهمیت بوده.
خواص کرفس کوهی  :
کرفس کوهی جهت درمان برخی از دردها و بیماری ها مثل: کاهش فشار خون، روماتیسم و بیماری های عصبی، جلوگیری از تولید سنگ کلیه و مثانه، تمیز کردن مجاری ادرار استفاده و اثرات ضد درد، ضد التهاب، آرام‌بخش و ضد سرفه این گیاه دارای اهمیت خاصی بوده همچنین اثرات ضد ویروس، ضد دیابت، ضد سرطان بوده و آن را به عنوان عامل پیشگیری کننده از زخم معده بوده و برای درمان کسانی که بیماری معده داشته این گیاه مفید بوده وبذر آن مهار رشد تومور معده  فوق العاده است و بذرها اشتها اور دارد، انواع اختلالات گوارشی به خصوص  بیماری‌های التهابی روده از قبیل کرون و کولیت و بیماری‌های روماتیسمی این گیاه در درمان موثر بوده. جوشانده ریشه گیاه کرفس برای درمان آنفلوانزا، سرماخوردگی به دلیل داشتن خاصیت ضد میکروبی، سرفه‌های شدید و تنگی نفس درمان مناسبی بشمار امده. از دیگر از اندام‌های گیاه برای درمان التهاب مفاصل و روماتیسم و تصفیه خون استفاده و همچنین در درمان چربی خون بالا، پرفشاری خون، انواع اختلالات قلبی عروقی  (بیماری های قلبی)و کمردرد کاربرد عالی در بهبود مریضی داشته.درمان چربی خون به کمک کرفس یا همان کلوس نشان داده که  گیاه حاوی فلاوونویید بوده و اثر کرفس کوهی بر فاکتورهای خونی مربوط به چربی  نشان دادکه مصرف پودر کرفس کوهی همراه با داروهای کاهنده چربی خون در بیماران هیپرلیپیدمیک  که احتمالا با افزایش HDL یا همان کلسترول خوب، ارتباط مثبت داشته.گیاهی ضد دیابت نیز بوده. پتاسیم موجود در گیاه كرفس باعث شده علاوه بر تحریك ادرار به همراه گوگرد موجود در آن بیش از همه برای بیماران مبتلا به نقرس و دیگر بیماری های ذکر شده مفید است .افرادی که  از ناراحتی های گوارشی نظیر یبوست رنج می‌برند مفید وهمچنین ضد نفخ بوده  و تب را پایین می‌آورد. نقش بسیار این گیاه در كاهش وزن مورد بررسی قرر گرفته و نتیجه فوق العاده ای داشته  و اگر افراد یک لیوان عصاره كرفس به همراه لیموترش به شكل هر روزه یا یك روز در میان در زمان استفاده از رژیم‌های كاهش وزن بهره برده‌ و در حدود یك تا دو كیلوگرم كاهش وزن علاوه بر میزان عادی داشته اند.این گیاه  اثرات مثبت در تقویت نیروی جنسی مردان داشته. جوشانده گیاه کرفس،گرفتگی صدا را درمان م و برای سرمازدگی مفید بوده. طبع گیاه گرم بوده
از مهمترین خاصیت کرفس  تاثیر آن بر کاهش فشار خون بوده:
تاثیر عصاره هیدروالکلی  یا صمغ کرفس کوهی بر میزان فشار خون مورد بررسی قرار گرفت و نشان داد این گیاه سبب پیشگیری و کاهش  بر فشاری خون شده. این اثرات ضد فشار خون و آنتی اکسیدانی عصاره هیدروالکلی کرفس کوهی بر فشار خون ناشی از دگزامتازون پیشنهاد شده  در این تحقیق، برای القای فشار خون، دگزامتازون به صورت زیر جلدی به مدت 14 روز بر روی افراد مورد مطالعه تجویز شد که در گروه پیشگیری، تجویز خوراکی عصاره هیدروالکلی کرفس کوهی چهار روز قبل از تجویز دگزامتازون آغاز و تا پایان دوره بین یک تا 18 روز ادامه پیدا کرد و در گروه درمانی، عصاره هیدروالکلی کرفس کوهی از روز 8 تا 14 تجویز شد. دگزامتازون به طور معناداری فشار خون سیستولیک را افزایش و تجویز عصاره هیدروالکلی کرفس کوهی، سبب پیشگیری و کاهش پرفشاری خون ناشی از دگزامتازون گردید.
تاثیر تخم کرفس  کوهی برسلامتی:
سودمندترین اندام کرفس کوهی دانه یا همان تخم آن بوده و سایر اندام های گیاه خاصیتی مشابه آن دارند اما اثر آنها ضعیف تر بوده برخی از خواص ان عبارت است از:  تخم این گیاه حاوی كلسیم بالاست و بر کاهش اضافه وزن افراد مفید بوده و خاصیت ادرار آوری آن و یكی از بهترین داروها برای پاك كردن اسید اوریك در بدن میباشد و برای درمان نقرس و آرتروز و روماتیسم مناسب بوده.باید توجه داشت مزه ان تلخ بوده و طبعش گرم است. ارتفاع گیاه در مرحله تشکیل بذر از 120 تا 200 سانتیمتر رسیده و در تیرماه به بذر مینشیند و ذر آن در ابتدای فصل پاییز میرسد و در زمین پراکنده میشود.
مضرات مصرف کرفس کوهی:
دانه كرفس  در مواردی موجب سقط جنین شده و به همین دلیل در دوران بارداری منع مصرف داردو همچنین خوردن كرفس برای بیماران مبتلا به صرع نیز مضر بوده  زیرا حملات آنها را تحریك می‌كند. همچنین برای افرادی كه به ورم كلیه مبتلا هستند،منع شده است .
بازدید : 5074 30 دي 1396 ساعت 10:44 ب.ظ
برچسب ها : کلوس ، کرفس کوهی ، فریدونشهر
 
درحال بارگزاری
درحال بارگزاری
درحال بارگزاری